Bilinçsiz antibiyotik kullanımı, dirençli enfeksiyona yol açıyor

Bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmede kullanılan antibiyotiklerin bilinçli şekilde kullanılması, bireysel sağlığın yanı sıra toplum sağlığının korunmasında da önemli bir rol üstleniyor. Antibiyotiğin mutlaka hekim önerisiyle kullanılması gerektiğini vurgulayan İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Bozkurt, antibiyotiklerin ateş düşürücü veya ağrı kesici özelliği olmadığını söyledi. Doktor önerisi olmadan kullanılan antibiyotiklerin tedavisi zor olan dirençli bakteriyel enfeksiyonlara yol açacağını belirten Bozkurt, “Antibiyotikler hekimin önerdiği dozda, doz aralığında ve sürede alınmalıdır. Aksi takdirde enfeksiyona yanıt alınamayabilir veya kısa bir süre sonra re-enfeksiyon ile karşı karşıya kalınabilir” uyarısında bulundu. 

İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Bozkurt, 18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada antibiyotik kullanımında dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin değerlendirmede bulundu.

Antibiyotik viral enfeksiyonları tedavi etmez

Antibiyotiğin bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmede kullanılan ilaçlar olduğunu belirten Bozkurt, “Enfeksiyon nedeni bakteri değil ise kullanılan antibiyotiğin hastalığı iyileştirmede hiçbir etkisi yoktur. Özellikle sonbahar ve kış aylarında sık karşılaştığımız grip, soğuk algınlığı ve nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açan etkenler yüzde 70 oranında virüsler olup, antibiyotiklerin bu tür viral enfeksiyonları tedavi edici özelliği yoktur. Aksine kişide gelecekte gelişebilecek bakteriyel enfeksiyonda o antibiyotiğin etkisiz kalmasına neden olacak şekilde direnç gelişmesine yol açabilir” uyarısında bulundu.

Bozkurt, antibiyotiğin doğru kullanılmadığı zaman ortaya çıkan direnç probleminin sadece o kişiyi değil, yayılarak tüm toplumu etkilediğini vurguladı. 

Antibiyotik kullanımında bu uyarılara dikkat!

Antibiyotiklerin sadece doktor tarafından önerildiği zaman kullanılması gerektiğini belirten Bozkurt, antibiyotik kullanımında dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin önerilerini sıraladı:

“Hekim olmayan, hastalığına iyi gelen komşunun veya çevremizdeki bireylerin önerdiği antibiyotikleri kullanmayalım çünkü her hastalığın semptom ve bulguları her bireyde farklı seyredebilir. 

Antibiyotiklerin ateş düşürücü veya ağrı kesici özelliği yoktur

Ateşimizi düşürmek veya ağrımızı kesmesi amacıyla evde var olan antibiyotikleri kullanmayalım. Çünkü antibiyotiklerin ateş düşürücü veya ağrı kesici özelliği yoktur. Bu şekilde kullanılması barsağımızda var olan koruyucu florayı bozarak dirençli bakterilerin floramıza yerleşmesine yol açar. Böylece tedavisi zor olan dirençli bakteriyel enfeksiyonlar ile karşı karşıya kalabiliriz. 

Hekimin önerdiği dozda, doz aralığında ve sürede alınmalıdır

Antibiyotikleri hekimin önerdiği dozda, doz aralığında ve sürede almalıyız. Aksi takdirde infeksiyona yanıt alamayabilir veya kısa bir süre sonra re-enfeksiyon ile karşı karşıya kalabiliriz. Ayrıca antibiyotiklerin uygun koşullarda muhafaza edilmesi ve son kullanma tarihine dikkat edilmeli aksi takdirde ilaç reaksiyonları ile karşı karşıya kalmamıza yol açabilir.” 

Antibiyotik belirtilen saatlerde alınmalıdır

Antibiyotiğin belirtilen saatlerde alınmaması ya da doktorun bilgisi olmadan bırakılmasının önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten Bozkurt, “Antibiyotikler doğru endikasyonlarda kullanılmadığında bakteriler kullanılan antibiyotiğe direnç geliştirerek etkisiz hale getirebilir. Bu durum hastalığın ilerlemesine ve semptomların artmasına yol açarak ciddi klinik tablolarla karşı karşıya bırakabilir” uyarısında bulundu. 

Tavsiye üzerine kullanım direnci artırıyor

Doktora danışmadan antibiyotik kullanmanın risklerine değinen Bozkurt, “Bu tarz kullanımlar dirençli bakteriyel enfeksiyon oranlarının artmasına, tedavisi zor hatta bazen imkansız olan enfeksiyon hastalıklarına yol açar. Bakterilerin çeşitli yollarla direnç mekanizmalarını kendi aralarında yaymaları, dirençli bakteriyi taşıyan bireyin duyarlı bir bireye aktarabilmesi ve bir ülkeden diğer ülkeye bireyler arası taşınabilmesi direnci küresel sorun haline getirmektedir. Bu durumla mücadele edebilmek için Dünya Sağlık Örgütü, 18-24 Kasım haftasını Antibiyotik Farkındalık Haftası olarak ilan ederek dirençli bakteriyel enfeksiyonlarla karşı karşıya kalmayı minimalize etmeyi amaçlar” diye konuştu.

Antibiyotikler hekim önerisiyle kullanılmalı

Prof. Dr. Fatma Bozkurt, sözlerini şöyle tamamladı: “Antibiyotiklerin doğru kullanılmasının sadece kendimizin değil, toplum sağlığı üzerinde olumlu etkilerini düşünerek hekim önerisiyle kullanmaya özen göstermenin bilicinde olmamız gerekir.”  

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı